Năm 2024: Sẽ giảm mặt bằng lãi suất cho vay
Năm khó khăn của điều hành chính sách tiền tệ
Ông Đào Minh Tú cho biết, 2023 là một năm cực kỳ khó khăn của điều hành chính sách tiền tệ. Tính đến ngày 28/12, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống đạt khoảng 13%. Tín dụng tăng 13,5% so với năm 2022; thấp hơn con số đặt ra là 14% - 15 % nhưng mức thấp hơn không nhiều. Lãnh đạo NHNN cho hay, với tỷ lệ tăng trưởng tín dụng tính đến cuối năm 2023 đạt 13,5%, tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế trong năm 2023 đạt gần 13,6 triệu tỷ đồng, theo đó ước tính 1,3 triệu tỷ đồng đã được bơm ra. Năm 2024, với mục tiêu tăng trưởng tín dụng là 15%, ước tính khoảng 2 triệu tỷ đồng sẽ được đưa vào nền kinh tế.
Cũng trong năm 2023, NHNN liên tục 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành, với mức giảm 0,5-2,0%/năm trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao, tạo điều kiện để giảm mặt bằng lãi suất cho vay của thị trường. Đồng thời, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí và áp dụng đồng bộ các biện pháp giảm mặt bằng lãi suất cho vay.
Ông Đào Minh Tú cho hay, đến nay, lãi suất tiền gửi và cho vay mới của các ngân hàng thương mại đã giảm khoảng hơn 2,0%/năm so với cuối năm 2022. Lãi suất giảm về mức thấp nhất trong 20 năm vừa qua. Nhiều ngân hàng thương mại nói lãi suất không thể thấp hơn được nữa. Tinh thần chỉ đạo của NHNN là các ngân hàng vẫn tích cực tiết kiệm chi phí để lấy cơ sở hỗ trợ nền kinh tế. Về mặt điều hành, NHNN không đặt vấn đề tăng lãi suất trong năm 2024. Ngoài ra, điều hành lãi suất còn phải dựa trên diễn biến kinh tế thế giới và các cân đối vĩ mô lớn.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng cung ứng nguồn vốn tín dụng đáp ứng nhu cầu tăng trưởng kinh tế, NHNN giao hết toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng định hướng 15% và yêu cầu tổ chức tín dụng kiểm soát tăng trưởng tín dụng năm 2024. NHNN yêu cầu, các ngân hàng 100% vốn nước ngoài, ngân hàng liên doanh kiểm soát tăng trưởng tín dụng (bao gồm cả yếu tố điều chỉnh tỷ giá) đến cuối năm 2024 không vượt quá mức dư nợ tín dụng theo mức đã đưa ra.
NHNN cũng yêu cầu tổ chức tín dụng thực hiện tăng trưởng tín dụng an toàn, phù hợp với năng lực quản trị rủi ro, tình hình thanh khoản và khả năng huy động vốn của tổ chức tín dụng, bảo đảm chất lượng tín dụng, sử dụng vốn đúng mục đích, hiệu quả, hạn chế nợ xấu gia tăng và phát sinh, đảm bảo an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng.
NHNN nghiêm cấm việc cấp tín dụng không đúng quy định pháp luật, không đúng đối tượng, việc cấp tín dụng cho ban lãnh đạo, ban điều hành và người có liên quan của tổ chức tín dụng, các DN thuộc hệ sinh thái, DN sân sau... với lãi suất ưu đãi trong khi người dân, DN có nhu cầu chính đáng, hợp pháp lại gặp khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng.
Tiếp tục duy trì ổn định mặt bằng lãi suất
NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng phải tiếp tục duy trì ổn định mặt bằng lãi suất huy động và phấn đấu giảm lãi suất cho vay. Thường xuyên rà soát để cắt, giảm thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình và thủ tục cấp tín dụng, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ DN, người dân tiếp cận tín dụng ngân hàng.
Trong năm 2024, NHNN sẽ theo dõi sát diễn biến, tình hình thực tế để điều hành tăng trưởng tín dụng chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, khoa học, bám sát tình hình để qua đó hỗ trợ hệ thống các tổ chức tín dụng đảm bảo cung ứng đủ vốn tín dụng phục vụ nền kinh tế và an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, gắn với thúc đẩy ưu tiên cho tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Đồng thời, Phó Thống đốc NHNN cho biết, từ nay đến Tết Nguyên đán, NHNN sẽ tổ chức sơ kết gói hỗ trợ 20.000 tỷ đồng cho công nhân vay vốn, hiện dư nợ đã đạt hơn 9.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, trong năm 2024, NHNN đặt mục tiêu tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025; tập trung thực hiện có hiệu quả phương án xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém. Chỉ đạo các tổ chức tín dụng đẩy mạnh công tác xử lý, thu hồi nợ xấu; phấn đấu năm 2024, tỷ lệ nợ xấu nội bảng (không bao gồm các ngân hàng thương mại yếu kém) dưới 3%.
Hiện nay, nợ xấu nội bảng đã đạt 4,95%, nợ xấu bán cho Công ty quản lý tài sản và nợ xấu có nguy cơ trở thành nợ xấu là rất lớn. Ông Đào Minh Tú cho biết, NHNN đang nghiên cứu, xem xét về gia hạn Thông tư 02/2023, cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn.